Semtlerin Efendisi ..Efendilerin semtidir KADIRGA <3
Kadırga - Fatih
İstanbul’un Avrupa yakasındaki Fatih İlçesi’nin tarihi bir semtidir. Eski Türk filmlerinden “Yangın Var” burada çekilmiştir. Küçük Ayasofya Camisi ve Sokollu Mehmet Paşa Külliyesi buradadır.
Kadırga Semti nerededir?
İstanbul’un Avrupa yakasındaki Fatih İlçesi’nin tarihi bir semtidir. Eski Türk filmlerinden “Yangın Var” burada çekilmiştir. Küçük Ayasofya Camisi ve Sokollu Mehmet Paşa Külliyesi buradadır.
Kadırga, İstanbul ilinin Fatih ilçesinde bulunan eskiden kadırgaların barındığı büyük bir liman olan Kadırga Meydanı'nı da içinde bulunduran bir semt. Günümüzde asırlık ağaçların bulunduğu sakin bir semt olan Kadırga'da, Bizans'ın en eski limanı olan Kadırga Limanı, tarih boyunca Portus Novus (Yeni Liman), İustinus Limanı ve Sophia Limanı adları ile de anılmıştır. İlk isim, limanı inşa ettiren İmparator İustinus'a (361-578) izafeten verilmiştir.
II. İustinus devrinde (565-578) imparatoriçe Sophia tarafından tamir ve ilavelerden dolayı limana imparatoriçenin adı verilmiştir. Sophia Limanı, Ayasofya ve Atmeydanı'ndan denize inen yolun üstünde ve imparator sarayının (Bukeleon) da yakınında olduğundan, Bizans'ın en önemli merkezlerinden biriydi. Burada, muhtelif heykel ve abidelerden başka, tacirler için de "Sigma" denilen bir toplanma alanı vardı.
Latin istilasından az bir zaman önce İstanbul'u ziyaret eden Novgorod başpiskoposu Antuan, Kadırga Limanı'nı şu suretle tasvir etmiştir: "İpodrom'dan Condoscopum'a digerken, parmaklıklı muazzam demir kapıya rastlanır. Deniz bu ızgaradan geçerek şehrin içlerine doğru gider. Fırtınalı günlerde 2-3 yüz kürekli 300 kadar gemi barındırır."
Kadırga Limanı, Bizans İmparatorluğu'nun sonuna kadar kullanılmış, Osmanlı'nın İstanbul'u fethinden sonra da, bir zaman, küçük gemilere iskele olmuştur. 1550 senesine doğru İstanbul'a gelen Gyllius'un ifadesine göre liman, duvarlarla çevrilmişti. Fakat orada hala su birikintisi vardı ve civar evlerin kadınları çamaşırlarını burada yıkarlardı. Kadırga Meydanı, bugün, civar halkın bir mesire ve mahalle çocuklarının bir oyun yeridir. Burada bulunan dört köşeli çeşme, III. Ahmet'in kızı Esma Sultan (1724-1787) tarafından yaptırılmıştır. Çeşmenin iki cephesinde bulunan manzum kitabelere göre, inşa tarihi 3 Şaban 1193 (5 Ağustos 1779) olup; bu kitabelerde Esma Sultan'ın eşi sadrazam Muhsinzade Mehmed Paşa'dan (o sırada vefat etmiş bulunuyordu) bahsedilmektedir. Kitabelerin nazımı Tevfik Efendi, hattatı da Mehmed Şevki Efendi'dir. Çeşmenin merpenlerle çıkılan üst kısmı namazgâhtır.
Kumkapı ile Ahırkapı arasında kalan küçük bir semt olan Kadırga, ismini limana bağlı Osmanlı kadırgalarından almış. Ahırkapı ile birlikte Kadırga, 19. yüzyıl. sonlarına kadar cambazların ve tüluatçıların kendini gösterdiği bir eğlence merkezi. Şimdinin Ahırkapı şenlikleri de bu geleneği sürdürüyor. Liman Cidden üzerindeki Ayia Kiryaki ve Panayia Elpida Kiliseleri 19. yy eseri. Kadırga Parkının henen karşısında tarihi Kadırga Hamamı vardır. (Kaynak: Vikipedi)
Kadırga'daki tarihi yapılar hangileridir?
Esma Sultan Namazgahı: III. Ahmet’in kızı Esma Sultan tarafından, 1781 yılında Kadırga Meydanı’nda inşa ettirilen Esma Sultan Meydan Çeşmesi ve Namazgâhı; dört cephede mermer tekneli çeşmelere sahiptir ve namazgâha yan cephedeki mermer merpenden çıkılmaktadır.
Tarihi çeşmenin kuzey cephesinde üç musluk, diğer üç cephesinde ise birer musluk bulunur. Dikdörtgen prizma kütleli çeşmenin karşılıklı iki cephesindeki bu musluklar, S ve C kıvrımlı kemerlerle süslenerek, çeşmeye estetik bir görüntü kazandırılmıştır. Bezemeli niş köşeliklerinin üzerinde, dikdörtgen pano içinde altı beyitlik kitabe yer alır. Bu kitabe çeşmenin inşa tarihini vermektedir. Çeşmenin kuzey ve batı köşesinde ters çan biçiminde desteklere oturtulmuş iki kurna, güney köşesinde ise üç bölmeli bir yalak yerleştirilmiştir.
Çeşmenin kuzey cephesindeki merpenden çıkılan namazgâhın çeşmenin tavan kısmında yer alması İslam kültüründe temizliğin ibadetteki yerini göstermesi açısından ayrı bir öneme sahiptir.
Bostani Ali Cami: Kadırga meydanındaki camidir. Bostancı başı Ali Ağa tarafından (1558 -1559) tarihinde yaptırıldı. Hadikat-ül Cevâmi'de mescid hakkın¬da şu bilgiler verilir. "Kadırga limanı kuzeyinde, banisi Bostancı başılardan Adduşşekür oğlu Ali Ağa'dır. Bu kitabı yazdığımız tarihte vakfının kâtibi olan Ahmet Efendi Üsküdar'da Valide-i Atik camiinin ruznâmecisi İdi. Onda Karahisarî Ahmet Efendinin yazısı ile hicri 966 {M. 1558-1559) tarihinde yapıldığını gösteren vakfiyeyi gördük. Bu vakfiyede Şeyhül-İslâm Ebussuud Efendinin de imzası vardır. Ali Ağa'nın kabrinin nerede olduğu bilinmiyor. Şehit olduğu meşhurdur. Minberini Reis'ul-Küttab Samizâde efendi koydurmuştur ki kabri bu mescidin mihrap duvarı önündedir. Civarındaki mektep ile hamamı, kabri Üsküp'te olan vezirlerden Yahya Paşa'nındır".İstanbul Camileri adlı kitabın yazarı Tahsin Öz de Bostani Ali Camii için şu satırları yazmaktadır. "Bostan Mescidi, Kadırga Limanı Banisi Bostancıbaşı Ali Ağa olup, Vakfiyesi 966 M. 1558'de yapıldığı dikkate alınırsa mabedin de bu senelerde yapıldığı tahmin olunabilir.
- Category:
- Community