İzmit, tarihi gelişimi M.Ö.ki yıllara dayanan ve izleri halen günümüze kadar gelen çeşitli medeniyetlerin yaşandığı bir bölgedir.
Marmara Bölgesi’nin kuzey doğu kesiminde yer alan İzmit, tarihi gelişimi M.Ö.ki yıllara dayanan ve izleri halen günümüze kadar gelen çeşitli medeniyetlerin yaşandığı bir bölgedir. İlk çağlarda, Bithynia adı verilen bölgede kurulan kentler, sırasıyla, Olibya, Astakoz, Nicomedia, Iznikmid, Izmid ve Kocaeli adlarını almıştır.
Asya ve Avrupa doğal geçiş yolları üzerinde önemli bir kültür, ticaret ve jeopolitik köprü işlevi gören kent, M.Ö. bugünkü İzmit’in güney doğusuna, Başiskele çevresine yerleşen Megaralı göçmenler tarafından M.Ö. 712 yilinda kurulmuş ve Astakoz adını almıştır. Kent, M.Ö. 300 yılına kadar yöreye egemen olmuş, M.Ö. 500-435 yılları arasında bağımsız bir kent olarak yaşamış ve kendi adına sikke bastırmıştır. M.Ö. 262 yılında Astakoz halkı, bugünkü İzmit’in bulunduğu alanda kurulan bölgeye yerleşmiş ve kent Bithynia kralı olan Nikomedes dolayısıyla Nikomedya adını almıştır.
Diokletianus (284-305) Nicomedia’yı III. yy. sonlarında Roma İmparotorluğu topraklarında yönetimde düzenlemeler yapılırken bu imparatorluğun doğu bölgesinin başkenti ilan etti. Bu dönemde Gotların yıktıgı kent onarıldı. Kent doğuya kaydırıldı ve surları yeni bölgeyi de içine alacak biçimde yenilendi. Bu dönemde Nicomedia’ da hipodrom, saray,tapinak hamam, resmi yapilar, darphane ve tersane inşa edildi. İmparator Galerius, dünyada bilinen ilk hoşgörü fermanını 30 Nisan 311 yılında o dönemdeki adıyla Nicomedia[Izmit]' dan yayınlamıştır. İzmit’ ten yayinlanan hosgörü fermanının bir başka özelliği de, 313 yılında Milano’da tüm dinleri kapsayacak şekilde genişletilen 2. fermana ilham olmasıdır. Izmit’ ten yayınlanan bu ferman sayesinde dünyada hosgörü olgusunun temelleri atılmıştır.
Bu dönemde Nicomedia; Roma, Antiokheia (Antakya), Aleksanderia (iskenderiye)’ den sonra 4.ncü büyük kent halini aldı. Kentte bir Demeter Tapınağı, bunun iki yanında da sekizer sütunlu imparator tapınaklari bulunuyordu. Alanda ayrıca bir sunak ve bir Demeter heykeli vardı. Alan bir kolonlu caddeyle limana bağlanıyordu. Kent surlarının, su kemerlerinin, bir anıtsal çeşmenin, bir su sarnıcının kalıntıları dışında Roma dönemi yapıtları günümüze ulaşamamıştır.
Milattan sonra 395 yılında Roma İmparatorluğu ikiye ayrılınca Anadolu gibi Kocaeli de Bizans İmparatorluğu payına düştü.
1087 yılında İzmit Anadolu Selçuklularının eline geçti Kutalmışoğlu Süleymanşah'ın kurduğu Anadolu Selçuklu Devleti topraklarına katıldı. 1097 yılında önce İzmit, sonra iznik Haçlıların eline geçti. 1204-1207 yılları arasında İzmit Latin işgali dönemini yaşadı.1261 yılına kadar İzmit Türkler, Latinler ve Bizanslılar arasında birkaç kere el değiştirdi. İzmit 1337 yılında kesin olarak Osmanlıların eline geçmişti. Kara Mürsel Bey ele geçen kıyıların korunması için bir donanma kurmuştur. Türk ordularının Kocaeli yarımadasındaki kaleleri alarak İstanbul'a yaklaşmaları üzerine Bizanslılar 1329'da Orhan Gazi'nin üzerine yürüdü. Darıca ile Eskihisar arasında yapılan savaşta Bizanslılar yenildi. Yardım umudu kalmayan İznik Türklere teslim oldu. 1331 yılında İzmit kuşatıldı. Bizans İmparatorluğu şehrin yardımına koşunca Orhan Gazi kuşatmayı kaldırdı. Bu arada yakınındaki kalelerin büyük bir bölümü Orhan Gazi'ye kendiliklerinden teslim oldular. İzmit yeniden kuşatıldı ve 1337 yılında ele geçirildi. İzmit önceleri Anadolu Eyaletine bağlı bir sancaktı. Yavuz Sultan Selim zamanında Hersekzade Ahmet Paşa Karamürsel'deki, Deftardar Abdüsselam Efendi de izmitteki tersaneleri onartarak çalışır duruma getirdiler. Daha sonra İzmit Tersane birkaç kere onarım gördü. İkinci Abdülhamid döneminde bağımsız sancak olan İzmit'in ilk mutasarrıfı Selim Sırrı Paşa'dır. İzmit Bağımsız kazaları (İlçeleri) Yalova, Karamürsel, Adapazarı, Kandıra ve Geyve idi. İleriki yıllarda İznik de İzmit Mutasarrıflığına bağlandı.
Birinci Dünya Savaşından sonra Mondros Mütarekesi gereğince Yavuz Savaş gemimizin İzmit Körfezinde alı koyulması bahane ederek İngilizler 6 Temmuz 1920'de İzmit'e asker çıkardılar. Hükümet Konağı İşgal kuvvetlerinin karargahı oldu. 28 Haziran 1921’de İzmit Yunan işgalinden kurtarılmıştır.
İZMİT GÜNCEL
İzmit, Türkiye'nin Asya ile Avrupa arasındaki en önemli geçiş güzergahının üzerinde kurulmuş, tarihi bir kenttir. Büyük sanayi kuruluşlarının ve alişveriş merkezlerinin bulunduğu İzmit'in nüfusu köy ve bucaklarıyla birlikte toplam 400.000’ i aşmıştır. Otomotiv ve otomotiv yansanayi ağirlikli olmak üzere birçok dünya devi firmanın Izmit’te fabrikasi bulunmaktadır. Türkiye’ nin ihracat şampiyonu ve Türk sanayisinin kalbinin attığı bir kenttir. İzmit sanayi kenti olarak taninmasinin yani sira, kültür, sanat ve egitim kenti olma yolunda ciddi atilimlar yapan bir kenttir. 2010 yilinda Dünya ve Avrupa sampiyonalarina evsahipligi yaparak hizmete giren Gölkaypark su kayagi parki kentin yeni cazibe merkezlerinden biri olmustur. Olimpik buz sporlari salonu uluslararasi sampiyonalara ev sahipligi yapmasinin yaninda, kentte yasayan sporseverlere de hizmet vermektedir. Saat Kulesi, Atatürk Aniti ve Kasr-i Hümayun’ u içerisinde barindiran Kültür tepesi essiz körfez manzarasi ve kentin tarihi dokusunu yansitan bir alan olmasiyla önemli bir degerdir. Izmit sinirlari içerisinde arkeoloji ve etnografya müzeleri tarihseverler için bulunmaz bir nimettir.
Kent genelinde özellikle Roma Imparatorlugu ve Osmanli Imparatorlugu dönemine ait birçok tarihi eser bulunmaktadir. Yeni Cuma Camii, Fevziye Camii, Orhan Camii, Yumurtaci Camii, Akçakoca Dere Camii, Saatçi Ali Efendi Konagi, Sirri Pasa Konagi, Pembe Kösk, Tarihi Kapanca Sokak, Gayret Gemi Müzesi, Redif Binasi Izmit’ in diger gidilesi ve görülesi turistik yerlerindendir. Yaz boyunca açik olan eglence fuari yarim asirdir kent gençliginin ve çocuklarinin aktivite alanıdır.
- Category:
- Community